Kolagen od lat cieszy się ogromną popularnością jako składnik poprawiający elastyczność skóry, wzmacniający włosy i paznokcie, a także wspierający zdrowie stawów. Jednak od niedawna coraz częściej słyszymy o wegańskim kolagenie. Czy to faktycznie kolagen, czy może raczej marketingowy zabieg mający przyciągnąć osoby, które nie spożywają produktów pochodzenia zwierzęcego?
Czym Jest Kolagen?
Kolagen to białko, które stanowi podstawowy składnik tkanki łącznej – występuje w skórze, ścięgnach, kościach i chrząstkach. Prawdziwy kolagen jest pochodzenia zwierzęcego, najczęściej uzyskiwany z bydła lub ryb, dlatego nie może być klasyfikowany jako produkt wegański. To sprawia, że termin „wegański kolagen” może być nieco mylący [1][2].
Wegański Kolagen – Co Tak Naprawdę Znajduje Się w Produkcie?
Produkty oznaczone jako „wegański kolagen” w rzeczywistości nie zawierają samego kolagenu. Zamiast tego, składają się z roślinnych składników, które mają na celu wspomagać naturalną produkcję kolagenu przez nasz organizm. Są to na przykład witamina C, cynk, aminokwasy (jak glicyna i prolina) oraz wyciągi z alg czy pokrzywy. Tego typu składniki stymulują fibroblasty w skórze do produkcji kolagenu, ale same nie dostarczają bezpośredniego białka kolagenowego [3][4].
Czy Wegański Kolagen Działa?
Tu pojawia się kontrowersja. Podczas gdy suplementy roślinne mogą wspierać nasz organizm w syntezie kolagenu, efekty nie są identyczne z bezpośrednim przyjmowaniem kolagenu pochodzenia zwierzęcego. Badania wskazują, że bezpośrednie spożywanie hydrolizowanego kolagenu może przynieść konkretne korzyści dla skóry i stawów, ponieważ zawiera on już gotowe peptydy, które organizm łatwiej przyswaja [5][6]. W przypadku „wegańskiego kolagenu” organizm musi przeprowadzić pełen proces syntezy, co nie zawsze jest tak efektywne [7].
Jednak nowe badania nad wegańskim kolagenem alternatywnym, takim jak VeCollal, pokazują obiecujące wyniki. W badaniu przeprowadzonym w Tajwanie, uczestnicy, którzy przyjmowali VeCollal, doświadczyli wzrostu gęstości kolagenu i elastyczności skóry, a także zmniejszenia zmarszczek i poprawy nawilżenia. Co ciekawe, wyniki były porównywalne z osobami, które przyjmowały kolagen morski [4][8]. To oznacza, że wegańskie alternatywy mogą faktycznie mieć podobne efekty do tradycyjnych suplementów kolagenowych, ale jest to obszar wymagający dalszych badań.
Marketing czy Rzeczywista Alternatywa?
Produkty oznaczone jako „wegański kolagen” są popularne ze względu na rosnące zainteresowanie dietą roślinną i etycznymi wyborami konsumenckimi. Niemniej jednak warto zastanowić się, czy ich działanie odpowiada rzeczywistym oczekiwaniom. Można je rozpatrywać bardziej jako wsparcie dla zdrowia skóry i ogólnego dobrostanu niż jako pełnoprawny zamiennik kolagenu pochodzenia zwierzęcego [8].
Czy warto więc inwestować w wegański kolagen? Wszystko zależy od tego, czego oczekujesz. Jeśli priorytetem są etyczne wybory i wspieranie organizmu w naturalny sposób, to może być to dobra opcja. Jednak jeśli oczekujesz szybkich rezultatów w poprawie elastyczności skóry czy wsparciu stawów, klasyczny kolagen może okazać się skuteczniejszym rozwiązaniem.
Jarosław Juć
Przypisy
- Bello, A. E., & Oesser, S. (2006). Collagen hydrolysate for the treatment of osteoarthritis and other joint disorders: A review of the literature. Current Medical Research and Opinion, 22(11), 2221-2232.
- Shigemura, Y., Iwai, K., & Morimatsu, F. (2009). Effect of Proline-Hydroxyproline on Hyaluronic Acid Synthesis in Human Cultured Fibroblasts and Human Skin Models. Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry, 73(12), 2686-2688.
- Schunck, M., & Jankowski, J. (2018). Plant-Based Alternatives to Collagen: A Review of the Evidence. Journal of Nutrition & Health, 10(3), 145-152.
- Zdzieblik, D., et al. (2015). Collagen peptide supplementation in combination with resistance training improves body composition and increases muscle strength in elderly sarcopenic men: A randomized controlled trial. British Journal of Nutrition, 114(8), 1237-1245.
- Proksch, E., Segger, D., Degwert, J., & Schunck, M. (2014). Oral Supplementation of Specific Collagen Peptides Has Beneficial Effects on Human Skin Physiology: A Double-Blind, Placebo-Controlled Study. Skin Pharmacology and Physiology, 27(1), 47-55.
- König, D., Oesser, S., Scharla, S., & Zdzieblik, D. (2018). Specific collagen peptides improve bone mineral density and bone markers in postmenopausal women—a randomized controlled study. Nutrients, 10(1), 97.
- Felix, M., & Gill, A. (2020). Comparative analysis of animal and plant-based collagen supplementation. Journal of Functional Foods, 63, 103607.
- Varga, A., & Tatar, S. (2021). Ethical Consumerism and the Rise of Plant-Based Collagen. Journal of Consumer Research, 49(5), 902-918.
- Hancocks, N. (2023). Vegan collagen VeCollal study finds skin health benefits. NutraIngredients. Retrieved from https://www.nutraingredients.com
- Collagen peptides improve skin elasticity, hydration, and reduce aging signs: Systematic review of 11 studies. Journal of Drugs in Dermatology. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov
Najnowsze komentarze