Praca zmianowa, choć kluczowa dla funkcjonowania nowoczesnej gospodarki, staje się coraz bardziej kontrowersyjna ze względu na jej wpływ na zdrowie. Statystyki pokazują, że znaczący odsetek pracujących na zmiany osób doświadcza negatywnych efektów zdrowotnych, zarówno fizycznych jak i psychicznych. Najnowsze badania wskazują na dodatkowy problem: wpływ pracy zmianowej na funkcje poznawcze.
Metodologia i Wyniki Badania
Badanie, o którym mowa, opierało się na analizie danych z Canadian Longitudinal Study on Aging (CLSA) i objęło 47 811 dorosłych w wieku od 45 do 85 lat. Uczestnicy byli poddawani różnym testom, w tym testom słuchowego uczenia się werbalnego Reya, aby ocenić pamięć, oraz testom płynności zwierząt i zmian mentalnych, by ocenić funkcje wykonawcze. Zatrważająco, osoby pracujące na nocne zmiany miały znacząco wyższy wskaźnik upośledzenia funkcji poznawczych.
Mechanizmy Biologiczne Zaobserwowanych Efektów
Jednym z najbardziej fascynujących aspektów tego badania jest pytanie o mechanizmy biologiczne, które mogą być zaangażowane. Dlaczego praca nocna wpływa na funkcje poznawcze? Jaka jest rola hormonów stresu i neuroprzekaźników takich jak dopamina czy serotoninina? To pytania, które otwierają pole do dalszych badań i dyskusji.
Insulinooporność i Rytm Dobowy Insuliny
Praca zmianowa, a w szczególności praca nocna, może mieć wpływ nie tylko na funkcje poznawcze, ale również na inne aspekty zdrowia, takie jak rytm dobowy insuliny. W warunkach fizjologicznych, wydzielanie insuliny jest rytmiczne i zgodne z naszym wewnętrznym zegarem biologicznym. Zakłócenie tego rytmu może prowadzić do insulinooporności, co stanowi dodatkowe ryzyko dla osób pracujących na nocne zmiany. W publikacji opublikowanej w Nature Reviews Endocrinology, czytamy między innymi: “szybka zmiana dnia na noc spowodowała zmniejszenie wrażliwości na insulinę o około 23%, co wynikało głównie z insulinooporności mięśni”
Jak Zminimalizować Negatywne Efekty?
Istnieją różne strategie, które mogą pomóc w minimalizacji negatywnych efektów pracy zmianowej. Może to być na przykład odpowiednia dieta, regularny wysiłek fizyczny czy też dbanie o jakość snu.
Czy kiedykolwiek doświadczyliście negatywnych skutków zdrowotnych związanych z pracą zmianową? Jak sobie z nimi radzicie? Jakie są wasze doświadczenia w kontekście wpływu na funkcje poznawcze czy insulinooporność?
Jarosław Juć
Źródła:
1. The association between shift work exposure and cognitive impairment among middle-aged and older adults: Results from the Canadian Longitudinal Study on Aging (CLSA) – Durdana Khan ,Heather Edgell,Michael Rotondi,Hala Tamim
Published: August 23, 2023; doi.org/10.1371/journal.pone.0289718
2. CIRCADIAN RHYTHMS – Shift work causes insulin resistance; Nature Reviews Endocrinology – na podstawie: Wefers, J. et al. Circadian misalignment induces fatty acid metabolism gene profiles and compromises insulin sensitivity in human skeletal muscle. Proc. Natl Acad. Sci. USA doi.org/10.1073/pnas.1722295115 (2018)
#PracaZmianowa #Insulinooporność #RytmDobowy #ZakłóceniaSnu #Dietetyka #FunkcjePoznawcze #Hormony #Melatonina #MetabolizmGlukozy #Stres #Kortyzol #ZdrowieMózgu #TerapiaŚwiatłem #PrzerwyWPracy #Drzemki #Stymulanty #NawykiŻywieniowe #BadaniaInterwencyjne #ZdrowiePracowników #ZakłóceniaHormonalne
Najnowsze komentarze